Op 21 februari is het de Internationale Dag van de Moedertaal: een dag in het teken van taalkundige en culturele diversiteit en meertaligheid. Een mooi moment dus om meertalige Spotters in de spotlight te zetten. Olessia Mikes, accountant bij Coty, vertelt hoe ze zeven talen leerde spreken en Geesje de Vries, secretaresse bij G4S, laat zien dat je voor een vreemde taal niet altijd de grens over hoeft.
Olessia (46) werd geboren in de voormalige Sovjet-Unie, het huidige Kazachstan. Russisch is dus haar moedertaal, maar daarnaast spreekt ze Afrikaans, Engels, Frans, Nederlands, Spaans en Tsjechisch. Ze legt uit hoe ze al deze talen leerde spreken.
‘In 2000 vertrok ik vanuit de Sovjet-Unie naar Frankrijk. Hier ontmoette ik mijn man. Hij is geoloog en reist voor zijn werk de hele wereld over. Hierdoor hebben we op veel verschillende plekken gewoond. Steeds als we naar een ander land verhuisden, leerde ik de taal die daar werd gesproken.’
De wereld rond
Haar man is Tsjechisch, maar groeide op in Nederland. Olessia: ‘In het begin kon ik alleen in het Frans met hem praten, want ik sprak geen Tsjechisch en hij geen Russisch. Toen besloten we om elkaars moedertaal te leren. Die twee talen liggen gelukkig vrij dicht bij elkaar, dus dat ging snel!’
Na een tijdje besloot het stel naar Nederland te verhuizen, waar Olessia een inburgeringscursus volgde en onze taal leerde. Daarna volgden Spanje (Barcelona) en Zuid-Afrika (Stellenbosch). Olessia: ‘In Zuid-Afrika studeerde ik psychologie en algemene taalwetenschap. Zo heb ik mijn Engels bijgespijkerd en Afrikaans geleerd. Uiteindelijk zijn we in 2015 teruggegaan naar Nederland, omdat we behoefte hadden aan een vaste basis.’
Taalswitch
Op haar werk spreekt ze vooral Nederlands en Engels. ‘Ik heb veel Nederlandse collega’s, dus daar spreek ik Nederlands mee. Als ik schrijf, doe ik dat liever in het Engels. Bij bepaalde taken switch ik automatisch naar een andere taal. Recepten zoek ik bijvoorbeeld altijd op in het Frans. En sommige dingen kan ik juist makkelijker uitleggen in Engels dan in het Russisch, en andersom.’
Vertrouw op jezelf
Wat is het geheim van jezelf een nieuwe taal leren? Het is een kwestie van doen, vertelt Olessia. ‘Toen ik voor het eerst in Frankrijk kwam, sprak ik geen woord Frans. Op een gegeven moment begreep ik alles, maar kon ik de taal niet spreken: heel frustrerend. Uiteindelijk moet je daar overheen zetten en het maar gewoon doen. Mensen worden geboren met een natuurlijke aanleg om een taal te leren. Twijfel niet aan jezelf en vertrouw op je hersenen!’
Op naar Friesland
Dan wat dichter bij huis: Geesje de Vries (50) groeide op in Friesland en spreekt behalve Nederlands ook Fries. ‘Ik ben een geboren en getogen Friezin, maar woon al lange tijd buiten de provincie. Wel voel ik me echt Fries: daar liggen nou eenmaal mijn roots. Ik ga regelmatig terug om mijn ouders te bezoeken en vind het er heerlijk in de zomer.’
Volwaardige taal
Fries spreekt ze eigenlijk alleen met haar ouders. 'En met één collega die enorm enthousiast is over de taal: die mailt me altijd in het Fries via Google Translate,’ lacht Geesje. ‘Het is echt een volwaardige taal, met specifieke uitdrukkingen en een eigen grammatica. En binnen het Fries zijn er verschillende dialecten: ik kan altijd horen uit welke omgeving iemand komt.’
Hardop lezen
‘Op de lagere school kreeg ik Friese les,’ vertelt Geesje. ‘Er zijn ook boeken in het Fries, en de Leeuwarder Courant heeft een katern met Friese artikelen. Ik heb wel eens geprobeerd om iets in het Fries te lezen, maar dat voelt echt alsof ik weer op basisschool zit. Vaak moet ik hardop lezen, omdat ik de geschreven woorden niet direct herken. Zo duurt het wel even voor ik een boek uit heb.’
Heu!
Fries ziet ze dan ook niet als haar moedertaal. ‘Dat is toch echt Nederlands. Door mijn achtergrond ben ik wie ik ben, maar met alleen Fries kom je niet erg ver. Wel is iemand groeten een stuk makkelijker in het Fries, omdat er één woord is voor hallo en doei: ‘heu’. Dat kun je in elke situatie gebruiken, heel handig!’
